Işdən yorğun qayıdıram, evə gedirəm. Avtobusda əyləşmək üstündə mübarizə gedir. Gənclər arxa və kənarlardakı oturacaqlarda otururlar. Özlərini yuxululuğa vururlar, yaşlılar və qadınlar avtobusa daxil olanda "uf” deyən sifətlə qalxıb yer verirlər. Yer verməyənlər isə hərəkətsiz susurlar. Yaşlılar və qadınlar ayaq üstə qalanda insana "DUR!” deyən nəzərlərlə baxırlar. Mən yorğunam, ağır iş günümü tamamlayıb evə gedirəm , yolum da uzaqdır. "Durmuram”  ifadəsi mənim də gözümdə var. Burda nəzərlər müharibəsi gedir, heç kim öz "taxt- tacını” əldən vermək istəmir, burda başqa vaxt oturmaq belə istəmədiyimiz köhnə, sınıq, əldən düşmüş oturacaqlar insanların ən dəyərli mülkünə çevrilir. Heç kim bir neçə dəqiqəlik mülkiyyətini paylaşmaq istəmir. Paylaşmaq istəməyənlər hədəfə çevrilir. İki cəbhə yaranır - "Durmuram!” və "Dur!” deyənlər. Bəziləri isə əllərdəki çantaları alaraq nifrəti azaltmağa çalışırlar. Bunlar  əslində neytral görünmək istəyənlərdir. Bu hər gün təkrarlanır. Bəlkə də avtobusların Azərbaycana ilk gəldiyi gündən bu müharibənin təməli qoyulub.  Bilmirəm... Bircə onu bilirəm ki, çox yorğunam, ayağa qalxıb yerimi kiməsə hədiyyə etməyə niyyətim də yoxdur.

Bu fikirlərimin müşayiətində avtobusa yaşlı bir qadın daxil olur. Qadının üzündən yorğunluq "yağışı” yağır. Sanki çiyinlərində dünyanın yükü var. Üzündəki hər qırış mənimlə danışmağa, dərdlərini anlatmağa çalışır. Qulağımdakı musiqini də eşitmirəm. Fikrim onun ağarmış saçlarına yönəlir. Məni, yorğun beynimi, fikirlərimi özünə doğru yönəldə bilir. O sussa da, mən onu eşidirəm. Yorğunluğu gözlərindən oxunur. Mənim yorğunluğum bir günün, hətta bir neçə saatın yorğunluğudur. Amma onun yorğunluğu illərin yorğunluğudur.

Ona baxanda bu gün məni atıb gedən sevgilimi xatırlayıram. Qadın sanki  ona bənzəyir, qadının qara geyimi, məni tərk edən qızın paltarlarına bənzəyir. O qız ki, mənim beynimin hər küncünü, vaxtımın hər saniyəsini məşğul edib. O qız ki, hər baxdığım qadın onu, gülüşünü, danışığını, baxışını xatırladır.

Qadın sanki susaraq ağlayır. "Övladım, çox yorğunam” - deyir. Saniyələr keçdikcə özümü daha da yorğun hiss edirəm. Bəlkə də ona görə ki, yerimdən qalxmamaq üçün "yorğunsan” deyib özüm-özümü aldadıram. Bu, mənim yorğunluğumu artırır. Qadına baxmaq istəyirəm, amma baxışlarımı gizlətməyə çalışıram. Gözlərimi qaçırsam da baxmaya bilmirəm. Indi də qadına baxdıqca özümə oxşatmağa başlayıram; mən də yorğunam, o da, mən də təkəm, o da, mən də oturmaq istəyirəm, o da...

Qəflətən baxışlarımız rastlaşır, çox gözəl gözləri olduğunu görürəm. Qadının üzündəki qırışları, yorğunluğu, gözləri, saçları mənimlə danışıb öz çətin həyatını, əzablarını, iztirablarını və çətinliklərini göstərməyə çalışır. Birdən niyəsə mənə elə gəlir ki, qadın qışqırmaq istəyir. Qulaqlarını tutub qışqırmaq, çətinliklərini qışqıraraq ifadə etmək, ətrafdakıların daxilində çəkdiyi əziyyətləri bilməyini istəyir, danışmaq istəyir çətin həyatından, arzu olaraq qalan arzularından, hər gün basdırdığı ümidlərindən, içində boğduğu istəklərindən...

Bəlkə də mənə elə gəlir, qadını özümə oxşatdığım üçün belə düşünürəm. Çünki özüm qışqırmaq istəyirəm. Ucadan, lap ucadan "getmə, ayrılma məndən” deyə səs salmaq istəyirəm aləmə. "Sənə ehtiyacım var” deyib konfetini itirmiş körpə kimi hönkürtü ilə ağlamaq istəyirəm. Amma səsim çıxmır.

Birdən özümdən asılı olmadan ayağa qalxıb yüksək səslə - "buyurun, xanım, əyləşin” – deyirəm. Amma ətrafda ayaqüstə dayanan xanım yoxdur. Baxışlarımı özünə cəlb edən xanım mən fikirlərimlə mübarizə apardığım zaman avtobusdan enib, bəlkə də çoxdan evinə çatıb. Kim bilir, bəlkə də mən onu düşünəndə, ona yer vermədiyim üçün vicdan əzabı çəkəndə o, məni və mənə hörmət dərsi keçənləri ürəyində yüz dəfə məzəmmət də edib. Amma mən... deyəsən, mən də çatmışam, avtobusdan düşmək lazımdır...