Azərbaycan qadınının ən çox öyündüyü xüsusiyyəti onun təmizkarlığıdır. Onların qeybət mövzusunu da adətən, tanıdıqları, qonşuları olan qadınların pinti olub-olmaması təşkil edir. Öyünmək üçün əllərində başqa heç bir əsas olmayan qızlar, gəlinlər, analar daima bu gözəl xasiyyətlərindən dəm vururlar. XIX əsrdə analar qızlarına ər tapmaqdan ötrü hamamda onları necə tərifləyirdilərsə, indi də yeri gəldi-gəlmədi, qonşu qızının pintiliyindən, öz qızlarınınsa təmizkarlığından söhbət salırlar.

Amma bizə sirr deyil ki, bir çox qadınlarımız evini süpürüb zibilini qaydasınca atmağı belə bacarmır. O, hətta yaşadığı yeddinci mərtəbənin eyvanından da zibili yoldan keçənlərin, aşağıdakı qonşusunun başına ata bilər. Küçələrimizdə tez-tez qalaq-qalaq zibilliklərə rast gəlirik. Və həmin zibilliklərin söykəndiyi divarlara yazılmış "Bura zibil atanın atasına lənət”, "Bura zibil atanın nəslini...” söyüşlərini də heç kimin vecinə almadığının şahidi oluruq.

Azərbaycan qadınının  bir nömrəli məişət problemi olan bu mövzu onda vasvasılıq, əsəbilik, deyingənlik kimi mənfi xüsusiyyətlər formalaşdırıb. O, qonşuya, ya hansısa qohumunun evinə gedəndə gözdən yayınıb hətta çarpayıların, dolabların, xalça-palazların altını, mətbəxdəki çəkməcələri yoxlaya bilər ki, həqiqətən evin xanımının təmizkar olub-olmadığını öyrənsin. Bəli, çəkməcələr, gizli, görünməyən yerlər onun arzuladığı kimi qarışıq, çirk içində olarsa, sevinəcək. Çünki əlinə əla qeybət mövzusu düşüb.

Bu alışqanlıqları ucbatından qadınlarımızın çoxu uşaqlarını, ərlərini, hətta özlərini unudurlar. Yazıq uşaqlar analarının qorxusundan evdə az qala heykəl kimi gəzib-dolaşırlar. Hərəkət etməyə belə qorxurlar ki, bədbəxtlikdən qəfil nəyisə aşırarlar, üstlərini batırarlar. Çünki belə olan halda ana onları ciddi cəzalandırar. Halbuki, uşaq azad böyüməlidir, rəngli boyalarla  sərbəst işləməli, torpaq və qumdan fiqurlar düzəltməlidir. Bu zaman uşaqda yaradıcı meyllər özünü göstərər. Ruslar "torpaq  uşağın ağlıdır” deyirlər. Amma bizim təmizlik azarına tutulan, əslindəsə tənbəl analarımız uşaqlarına torpaqla oynamağı qadağan edirlər. Özü də gigiyena qaydalarına əməl etmək məqsədilə yox. Sadəcə, kənardan baxan insanlar, qonşu qadınlar uşaqlarının üst-başını torpaqlı, boyalı görməsinlər deyə...

Səhərdən axşamadək döşəmə üstündə, vanna otağında təmizlik uğrunda mücadilə edən qadın bir dəqiqə belə güzgünün qabağına keçməyə macal tapmır. Ər işdən qayıdanda, onun qabağına mehmanxana xidmətçisi görkəmində çıxaraq, kişini evə gəldiyinə peşiman edir - "aman, ehtiyatlı ol, ayaqqabını orda yox, bu tərəfdə soyun, döşəməni batırma” "vay... vay, bu şalvarı harda batırdın, dünən yuyub ütüləmişdim” və sairə sözlərlə qarşılayır bir xoş üz, xoş söz əvəzinə.

Dəqiq bilirəm ki, heç bir qadın, o cümlədən Azərbaycan qadınları məişət işlərini sevmir. Belə olmasaydı, o, məişətdə işinin yüngülləşməsi üçün yeni-yeni texniki avadanlıqları: paltaryuyanı, qabyuyanı, ətçəkəni, tozsoranı arzulamazdı. Ağır kredit şərtlərinə boyun əyərək, uşaqlarının boğazından kəsərək, elektrik enerjisini və suyu israf edib bu əşyaları əldə etməyə çalışmazdı. Təmizkarlıq və səliqəlilik  qadın və kişi olmasından asılı olmayaraq, bütün insanlar üçün çox yaxşı xüsusiyyətlərdir əslində.  Amma biz azərilər evdə qızlarımızı təmizkarlığa məcbur etdiyimiz halda, oğlan uşaqlarını pinti, ev işlərinə laqeyd böyüdürük. Nəticədə bu, bütün ömür boyu belə davam edir. Daim şalvar- pencəyinə anasının, bacısının qulluq göstərməsinə öyrəşən oğlan evlənəndə də məişət işlərinə əl sürməyi kişiyə ar bilir. Nəticədə evləndiyi  qadın səhərdən-axşamadək onun  xadiməsinə çevrilir. Hətta bu qadın özü də işgüzar, evə pul gətirən  olsa belə...

Təmizlik azarı olan qadınlar evlərindəki əşyaları yeri gəldi-gəlmədi dəyişməyi, mebellərinin gözlərini bahalı və lazımsız qab-qacaqla doldurmağı sevirlər. Məşhur bir reklamdakı kimi onlara "Yetər, sən qadınsan, təmizləyici yox” pıçıldamağın zamanı gəldi - deyə düşündüm. Az da olsa inanıram ki, azəri qadını bu yazını oxuyaraq, axmaq kompleksindən bir qədər uzaqlaşacaq, vaxtının və diqqətinin çoxunu qadın kimi xoşbəxt olmağa, ərinə və uşaqlarına qayğıya yönəldəcək. Hətta bəlkə artıq vaxt tapıb kitab oxuyacaq, küçə heyvanları və atılmış uşaqlar, qocalar üçün ianə toplamaq kimi xeyirxah bir işə başlayacaq. Pinti deyə ələ saldığı xəstə və yaşlı, yaxud işgüzar qonşusunun köməyinə də yetişəcək.